Ευαγόρας Παλληκαρίδης, o ποιητής της Ένωσης...

Του Έλληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υποφέρει.

Για να τον σπάσει πολεμά,

σε πόλεις κάμπους και βουνά,

χειμώνα, καλοκαίρι.

Έτσι κι εγώ σαν Έλληνας ζυγόν δεν υποφέρω

γι' αυτό με τ' άλλα τα παιδιά ξεκίνησα,

τη λευτεριά στην Κύπρο μας να φέρω.

 

O Ευαγόρας Παλληκαρίδης, ο 18χρονος νέος από την Τσάδα αποτελεί μία από τις ηρωικές μορφές του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ.
Η σκλαβιά δεν τον άφηνε να ησυχάσει και γι' αυτό ο Ευαγόρας αποτελούσε πρόβλημα για τις αποικιοκρατικές αρχές πριν ακόμα ιδρυθεί η ΕΟΚΑ, πριν ακόμα ξεσπάσει η επανάσταση.
Συμμετείχε σε όλες τις μαχητικές διαδηλώσεις που γίνονταν κατά της βρετανικής κατοχής και είχε προ πολλού κάνει τη δική του, προσωπική επανάσταση.

Γνωστό, είναι το περιστατικό τον Ιούνιο του 1953, όπου με διαμαρτυρία που οργάνωσε ο ίδιος κατόρθωσαν οι νέοι της Πάφου να ματαιώσουν τους εορτασμούς για τη στέψη της βασίλισσας της Αγγλίας, ενώ σε όλη την υπόλοιπη επικράτεια της Βρετανικής Αυτοκρατορίας εορτάσθηκε περίλαμπρα η στέψη!

Ευγενής, λιτοδίαιτος, σκληραγωγημένος, ρομαντικός, ιδεολόγος και εθνικιστής.
Αντιμετώπισε με θάρρος, όπως αρμόζει στους Έλληνες την καταδίκη και το θάνατό του:

"Γνωρίζω ότι θα καταδικασθώ σε θάνατο. Θα με κρεμάσετε, το ξέρω. Ό,τι έκαμα, το έκαμα σαν Έλλην Κύπριος, που ζητά τη λευτεριά του. Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος που θα αντικρύσω την αγχόνη. Ζήτω η Ένωσις της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα! Τίποτε άλλο!",
απαντάει στον Άγγλο δικαστή όταν ο τελευταίος το ρώτησε αν έχει κάτι να πει, για να μην καταδικαστεί σε θάνατο.
Στην αγχόνη βαδίζει γαλήνιος, ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο.

Φωτεινή Μορφή της ιστορίας μας ο Ευαγόρας.
Από τα ποιήματα του, τη ζωή και το θάνατό του αντλούμε στοιχεία που πλάθουν χαρακτήρες...
...Για πάντα Ζωντανός!

Τη σκλαβιά τη βαρέθηκα,
Μάνα, κλέφτης θα γίνω.
Της σκλαβιάς δηλητήριο,
Μάνα, ως πότε θα πίνω;

Κι αφού πρώτα εφίλησα
τη γλυκειά μου μανούλα,
τον ανήφορο τράβηξα
στου βουνού την κορφούλα.

Κι εκεί πάνω σαν βρέθηκα,
με χαρά στην καρδιά,
με λαχτάρα εφώναξα:

Σκλάβος δεν είμαι πια!